Przyczyny załatwiania się kota poza kuwetą
|
Spis treści: |
Koty niewychodzące załatwiają się do kuwety. Te, które wychodzą, też często wracają do domu, kiedy czują potrzebę fizjologiczną. Załatwianie się do kuwety z odpowiednim podłożem jest dla kotów czynnością komfortową i bezpieczną. Zdarza się jednak, że kot sika lub też robi kupę poza kuwetą. Dlaczego tak się dzieje? I jak temu zaradzić.
Problemy z załatwianiem się kociąt.
Małe kocięta do 5 tygodni życia nie potrafią korzystać z kuwety. Matka dba o to, żeby w gnieździe było czysto i bezzapachowo, zjada ich odchody i zlizuje mocz. Między 6 a 12 tygodniem stopniowo uczą się korzystać z kuwety. Uczy je tego matka, pokazując, jak się wykorzystuje kuwetę. Jeśli kocię zostało wcześnie odsadzone od matki, może mieć początkowo problem z korzystaniem z kuwety. Jeśli adoptowaliśmy małego kociaczka, wsadzajmy go co jakiś czas do kuwety, a jeśli pobyt w niej okaże się owocny, chwalmy malucha, żeby wyrobić w nim i utrwalić odpowiedni wzorzec postępowania. Pamiętajmy też o tym, aby wysokość rantu kuwety nie była przeszkodą, z którą kociątko sobie nie poradzi. Wyrabianie nawyku załatwiania się kociąt do kuwety może trwać jakiś czas, musimy uzbroić się w cierpliwość i pogodzić się ze "wpadkami". Dobrze też zaobserwować, gdzie te "wpadki" się zdarzają najczęściej i tam postawić kuwetę.
Załatwianie się dorosłych kotów w niewłaściwych miejscach może być powodowane różnymi przyczynami.
[category,145]
Przyczyny zdrowotne.
Ko załatwiając się poza kuwetą, sygnalizuje nam swoje złe samopoczucie. Może ono wynikać z chorób związanych z bolesnym załatwianiem się. Skutkiem jest unikanie przez kota kuwety. Kojarzy kuwetę z odczuwanym w niej bólem i szuka do tych celów innego, w jego mniemaniu bezpieczniejszego miejsca. Choroby takie to zwykle choroby dróg moczowych, zapalenie pęcherza moczowego czy kamica nerkowa. Często obserwujemy wtedy wzmożone wylizywanie przez kota okolic dolnej części brzucha. Przyczyną mogą być też np. zaparcia czy problemy związane z licznymi pilobezoarami w jelicie. Koty w takich przypadkach często, ale zwykle nieskutecznie odwiedzają kuwetę. Szukają więc, w ich mniemaniu lepszego miejsca na załatwianie się np. kot sika na łóżko, na świeżo wyprane, czekające na prasowanie rzeczy. Kot może też odczuwać ból opuszek na łapkach, zwłaszcza przy ostrych krawędziach granulek żwirku. Koty seniorzy ze zwyrodnieniami stawów i kręgosłupa mogą odczuwać ból przy wchodzeniu do kuwety z wysokim rantem i poruszaniu się w niej. Wykorzystuje wtedy łatwiej dostępne miejsca. Ból przy korzystaniu z kuwety może towarzyszyć też chorobom tarczycy, cukrzycy czy zapaleniu gruczołów przyodbytniczych. Zarobaczenie przewodu pokarmowego kota też skłania go do szukania innego miejsca niż kuweta.
[category,196]
Sposoby zaradcze przy przyczynach zdrowotnych
Należy skontaktować się z lekarzem weterynarii, który dla celów diagnostycznych przeprowadzi stosowny wywiad z opiekunem kota i zleci odpowiednie badania. Prawdopodobnie będą to badania krwi i moczu- morfologia, biochemia, w razie potrzeby też badania obrazowe- USG narządów jamy brzusznej, RTG kręgosłupa i stawów. Przy podejrzeniu zarobaczenia potrzebny będzie zbadanie kału pod kątem obecności jaj pasożytów. Po zdiagnozowaniu schorzenia lekarz zaleci stosowne leczenie. Usuwając przyczynę- chorobę, pozbędziemy się też problemu z załatwianiem się kota poza kuwetą.
Przyczyny behawioralne
Koty to zwierzęta wrażliwe. Działanie nawet w naszym mniemaniu błahych czynników u kota może spowodować silny stres. Stres zaburza funkcjonowanie organizmu, a także jego zachowanie również w zakresie korzystania z kuwety. Jeśli więc pojawia się problem załatwiania się poza kuwetą, a wykluczamy przyczyny fizjologiczne i somatyczne, to można założyć, że przyczyną jest stres. Być może w ostatnim czasie w otoczeniu kota pojawiła się jakaś zmiana. Może była przeprowadzka, zmiana lub przestawienie mebli, pojawiła się nowa osoba w rodzinie lub ktoś się wyprowadził, może pojawiły się nowe zwierzęta, a może kot wszedł w konflikt z innym kotem? Koty są empatycznymi zwierzętami, można powiedzieć, że kot jest barometrem nastroju człowieka. Nasze negatywne emocje wywołują obniżenie nastroju u kota i reakcje stresowe. Kiedy opiekun zaniedbuje kota, poświęcając mu mniej uwagi i czasu na zabawy, powoduje powstanie u kota silnego stresu. Niezaspokojenie potrzeb behawioralnych np. brak drapaka, czy możliwości wspinania się lub zabaw, w których kot może realizować swój instynkt myśliwski, wywołuje u kota silną frustrację. Może się ona różnie manifestować, np. kot drapie meble i sika w różnych miejscach, np. na łóżko.
Kocur niewykastrowany oznacza moczem swój teren. Szczególnie jest to nasilone, jeśli w domu jest więcej niż jeden kocur. Kotki niewysterylizowane, będące w okresie rui też mają zwyczaj obsikiwania przedmiotów w pobliżu, aby zapachem przywabiać kocura. Znaczenie terenu jest działaniem instynktowym i nie jest równoznaczne z oddawaniem moczu. Kot "wystrzykuje" niewielką ilość moczu na pionowe powierzchnie, znacząc je substancjami zapachowymi. Kot znaczący teren może w celu wysikania się korzystać z kuwety.
[category,157]
Sposoby zaradcze przy przyczynach behawioralnych.
Należy redukować napięcia stresowe, do zmian przyzwyczajać kota stopniowo. Poświęcajmy kotu, zwłaszcza po przeprowadzce, dużo czasu, uwagi i czułości. Inicjujmy zabawy, w których kot ma możliwość wykazać się dużą aktywnością ruchową. Ważne, żeby czuł się obiektem zainteresowania opiekuna. Możliwe jest też łagodzenie napięcia stresowego przez stosowanie specjalnych środków feromonowych np. syntetycznego odpowiednika feromonu policzkowego.
Koty znaczące teren, jeśli nie przeznaczamy ich do rozrodu najlepiej wykastrować. Rozwiąże to problem znakowania, a także zapobiega chorobom układu rozrodczego. Kotki powinniśmy kastrować w wieku 6- 12 miesięcy, minimum dwa tygodnie po pierwszej rui, kocura zaś w wieku 6- 7 miesięcy. Nie wszystkie wykastrowane koty przestają znaczyć teren- nadal po kastracji znaczy teren 10% kocurów i 5% kotek.
Pamiętajmy, aby nie karcić kota i nie krzyczeć na niego. Sikanie poza kuwetą, choć bardzo frustrujące dla opiekuna, nie jest przejawem złośliwości ze strony kota. Stres rozregulował jego działanie, a naszymi nerwowymi reakcjami pogłębiamy tylko i utwierdzamy nieprawidłowe zachowania kota.
Przyczyny związane z kuwetą
Wielkość kuwety.
Załatwianie się kota to szczególny rytuał, Kot wybiera odpowiednie miejsce, obwąchuje je, wykopuje dołek. Potem przykuca nad nim, wyginając grzbiet, a ogon trzyma równolegle do podłoża. Po załatwieniu się obwąchuje swoje wydaliny i zagrzebuje je, Dopiero wtedy wychodzi z kuwety, często otrzepując łapki z przyczepionego żwirku (niestety dokoła kuwety). Do całej sekwencji tych czynności potrzebna jest odpowiednia kuweta. Prawidłowa powinna mieć szerokość równą długości kota liczonej od czubka nosa do nasady ogona, a jej długość powinna być równa dwóm długościom kota. Jeśli zdarza się, że kot sika poza kuwetą, ale tuż obok niej, może ma kuwetę za małą. Pamiętajmy, że kot rośnie i kuweta kupiona kociaczkowi, nie jest odpowiednia dla dorosłego kota. Trzeba kupić większą
Wysokość rantów kuwety.
Mały kotek może nie poradzić sobie z wejściem do kuwety o wysokich bokach, mogą być one też barierą dla kota z problemami ortopedycznymi lub dla kotów seniorów. Pamiętajmy, że jeśli mamy w domu kuwetę dla dorosłego kota, dla malucha może być ona niedostępna.
Ilość i rodzaj żwirku.
W sklepach mamy bogatą ofertę różnych rodzajach żwirku- bentonitowe, silikonowe, drewniane, kukurydziane. Mogą być one zapachowe, bezzapachowe, o dużej lub drobnej granulacji. Koty mają pod tym względem różne preferencje, a nie pasujący im żwirek skłoni je do załatwiania się poza kuwetą. Zwykle najlepiej tolerowany jest ten, który najbardziej fakturą zbliżony jest do piasku i bezzapachowy. Dobrze jest wypróbować różne żwirki- różnią się one skutecznością pochłaniania nieprzyjemnych zapachów i tym, jak często trzeba je wymieniać. Ilość żwirku też jest ważna, musi umożliwić kotu swobodne w nim grzebanie. Grubość warstwy żwirku powinna wynosić około 7 cm.
Czystość kuwety.
Wszyscy wiemy, że koty to czyścioszki. Tyle czasu codziennie poświęcają na utrzymanie futerka w nienagannej czystości. Zwykle też nie chcą korzystać z zabrudzonego żwirku. Niekiedy, po jednorazowej wizycie w kuwecie uznają, że żwirek już nie spełnia ich wysokich standardów czystości i szukają do sikania i robienia kupy innego miejsca. W takiej sytuacji trzeba po każdorazowym użyciu czyścić kuwetę. Zwykle jednak koty nie są aż tak wybredne. W zależności od rodzaju użytego żwirku wymieniamy do w miarę potrzeb, Jeśli wykorzystujemy żwirek zbrylający, codziennie wyrzucamy nasączone odchodami bryłki, a cały żwirek wymieniamy raz na tydzień i wtedy też myjemy kuwetę. Używajmy do tego delikatnie pachnącego płynu do mycia lub bezzapachowego- agresywny zapach środków myjących może odstraszyć kota.
Lokalizacja kuwety i jej rodzaj.
Wypróżnianie się to czynność intymna. Nawet zwierzęta potrzebują do tego aktu prywatności. Niewłaściwie usytuowana kuweta może być po prostu niewykorzystywana. Powinna stać z daleka od ciągów komunikacyjnych, a więc w miejscu, gdzie nie kręcą się ciągle ludzie i zwierzęta. Zwykle nie stawiamy jej w przedpokoju, ale w łazience. Może to być inny zaciszny kącik. Pamiętajmy, tylko żeby dostęp do kuwety był zapewniony. Zabezpieczmy więc drzwi, do np. łazienki przed samoczynnym lub odruchowym zamknięciem jak z niej wychodzimy. Kuweta powinna być tak usytuowana, żeby kot miał zapewnione w czasie wypróżniania poczucie bezpieczeństwa. Kot powinien mieć poczucie, że kiedy będzie zagrożony, będzie mieć otwartą drogę ewakuacji- dobrze, żeby dostęp do niej był z kilku stron.
Niektóre koty preferują kuwety zamknięte, inne wolą otwarte. Musimy te preferencje uwzględnić, inaczej możemy mieć nieprzyjemnie pachnące "niespodzianki" w różnych miejscach mieszkania.
Ilość kuwet.
To oczywiście duży problem z miejscem na nie, ale przy jednym kocie powinniśmy dać mu do dyspozycji dwie kuwety, a jeśli mamy w mieszkaniu więcej kotów to każdy powinien mieć kuwetę plus jedna dodatkowa. Koty zwykle nie chcą korzystać z kuwety, w której są odchody innego kota. Jeśli nie stworzymy możliwości dostępu do czystej kuwety, najczęściej kot zacznie załatwiać się w innym miejscu. Kuwety muszą być ustawione w różnych miejscach tak, aby jeden kot nie uniemożliwiał korzystania z kuwet innym kotom. Pamiętajmy o corocznej wymianie kuwet, nawet często myte przechodzą w końcu zapachem odchodów i może działać on odstręczająco na koty.
Pod względem higieny wypróżniania się koty są bardzo wymagające. Jeśli zastanawiamy się, czemu kot załatwia się poza kuwetą, przeanalizujmy różne możliwe przyczyny, żeby znaleźć rozwiązanie tego problemu. Większość opiekunów podchodzi do tego racjonalnie, nie zwalając problemu na mityczną "złośliwość" kota.
