Należy do kategorii psów olbrzymich — jest największy z owczarków szwajcarskich. Spokojny, cierpliwy, lojalny, odważny, wierny..., te i masa innych pozytywnych cech, charakteryzujących berneńczyka sprawiły, że jest to idealny pies rodzinny. Poznajmy bliżej opis psów tej rasy.
Cechy charakterystyczne wyglądu psów rasy berneński pies pasterski
- Berneńczyk jest dużym, muskularnym psem.
- Wysokość w kłębie samców wynosi 58- 65 cm, a suk 55- 60 cm. Masa ciała berneńczyka wynosi odpowiednio -samce 50- 60 kg, a samice 40-45 kg.
- Sylwetka psa jest harmonijna i krzepka, krępa- stosunek wysokości w kłębie do długości wynosi 9: 10.
- Głowa o mocnej czaszce, ale proporcjonalna do reszty ciała, o nieco wypukłym czole. Kufa mocna o średniej długości. Koniec nosa zawsze czarny.
- Uszy wysoko osadzone średniej wielkości, o trójkątnym kształcie, opadające. Jeśli pies nasłuchuje — unosi je. Oczy o kształcie migdałów, nie wyłupiaste, ciemnobrązowe.
- Szczęka i żuchwa mocne, silne o pełnym uzębieniu- w górnej szczęce 20 zębów, a w żuchwie 22.
- Klatka piersiowa głęboka. Silny, umięśniony, wydłużony grzbiet. Ogon długi, mocno owłosiony.
- Proste, mocne, równoległe kończyny.
- Łapy okrągłe o dobrze wysklepionych palcach. Pazury ciemno zabarwione.
- Okrywa włosowa dwuwarstwowa. Podszerstek bardzo obfity, gęsty i miękki, natomiast włosy okrywowe długie, proste lub lekko falujące, bardzo miękkie w dotyku.
- Umaszczenie berneńskiego psa pasterskiego jest trójkolorowe. Dominuje barwa sierści kruczoczarna z brązowo- czerwonym podpalaniem nad oczami, na policzkach, kończynach i klatce piersiowej. Na głowie, kufie, podgardlu, klatce piersiowej, łapach występują białe znaczenia.
Charakter psów rasy berneński pies pasterski
Jeśli berneńczyk jest odpowiednio socjalizowany, to można o jego charakterze i zachowaniu mówić wyłącznie w superlatywach.
Są to psy lojalne i wierne. Uwielbiają spędzać czas z opiekunem. Są niezwykle oddane opiekunom. Kochają wszystkich domowników. Każdy pies pasterski wykazuje opiekuńcze zachowania wobec swojego stada- tak też pies berneński traktuje domowników, a zwłaszcza dzieci, dla których jest oddanym, wyrozumiałym opiekunem i towarzyszem zabaw. Nigdy jednak nie traktujmy berneńczyka jako niańki dla dzieci.
Berneńskie psy pasterskie są wyjątkowo spokojne i cierpliwe. Są łagodne, czułe w stosunku do swojego opiekuna, opanowane o bardzo stabilnym, zrównoważonym charakterze. Nie jest łatwo wyprowadzić berneńczyka z równowagi — najczęściej w niekomfortowych, nerwowych sytuacjach berneńczyk się wycofuje. Są czujne i nieufne wobec obcych, więc doskonale sprawdzają się jako psy stróżujące. Jeśli jednak widzą, że domownicy serdecznie witają przybysza, zaczynają wobec niego zachowywać się przyjacielsko. Czujność i spostrzegawczość nie idzie w parze z hałaśliwością. Szczekają rzadko, tylko wtedy gdy na swoim terenie zauważą intruza. Wówczas szczekaniem alarmują opiekuna.
Berneńskie psy pasterskie praktycznie są pozbawione agresji wobec ludzi i innych zwierząt. Nie mają instynktu łowieckiego, nie rzucają się w pogoń np. za innymi zwierzętami. Dzięki dużej inteligencji, wytrwałości, wierności, zrównoważonemu temperamentowi, opanowaniu i spokojowi mogą być wykorzystywane w dogoterapii. Można jeszcze dodać takie cechy jak to, że jest przyjazny, łagodny, energiczny, pewny siebie i ciekawski.
Pielęgnacja psów rasy berneński pies pasterski
Pielęgnacja berneńskich psów pasterskich nie jest szczególnie uciążliwa. Jako psy długowłose powinny być przynajmniej 2- 3 razy w tygodniu wyczesywane. Kąpiel wystarczy dwa razy w roku lub w razie potrzeby. Oczywiście używamy do kąpieli szampon dla psów długowłosych, najlepiej hipoalergicznego. Po kąpieli starannie suszymy sierść psa.
Berneńskie psy pasterskie linieją dwa razy do roku. Wyczesujmy wtedy swojego berneńczyka częściej. Można użyć do tego zgrzebła, furminatora, czy metalowego grzebienia. Trzymane w domu berneńczyki gubią sierść przez cały rok. Jest ona dość łatwa do sprzątania- ponieważ jest miękka, nie wbija się w tkaniny i dywan. Opiekun powinien też dbać o czystość uszu i oczu.
Jeśli berneński pies pasterski nie ma często do czynienia z twardym podłożem, pamiętajmy o obcinaniu pazurów. Sierść pomiędzy opuszkami palców należy delikatnie wycinać. Po spacerach należy oczyścić sierść psa ze źdźbeł traw, przyczepionych rzepów czy nasion. Pielęgnacja powinna dotyczyć też oczu- berneńczyki mają skłonność do wywijania powieki.
Wychowanie i szkolenie berneńskich psów pasterskich
Berneńczyki, jak psy wszystkich ras muszą być właściwie socjalizowane przez pierwsze 3- 4 miesiące życia.
Przez pierwsze tygodnie życia to matka uczy szczenię zasad odpowiedniego w określonych sytuacjach zachowania i zapoznaje je z otoczeniem, potem po trafieniu do opiekuna ciąg dalszy socjalizacji leży właśnie w gestii opiekuna. Właściwie socjalizowany berneńczyk odpowiednio reaguje na otoczenie i zawiązuje właściwe relacje z ludźmi i innymi zwierzętami.
Niewłaściwa socjalizacja berneńskiego psa pasterskiego może sprawić, że będzie lękliwy, niepewny siebie, nieprzewidywalny w reakcjach, np. z powodu lęku może stać się agresywny wobec ludzi i zwierząt. Dobrym pomysłem na możliwość socjalizacji swojego małego berneńczyka jest psie przedszkole- tam szczeniak spotka inne psy i nauczy się właściwych relacji z nimi. Berneńczyki są dość łatwe do ułożenia, są inteligentne, uczą się chętnie i szybko. Oczywiście opiekun musi być w trakcie nauki stanowczy, konsekwentny, ale też i cierpliwy- trening zawsze wymaga czasu.
Psy tej rasy nastawione są na współpracę i mają doskonałą pamięć, są w stanie zapamiętać naprawdę dużą ilość komend, chętnie wykonują ćwiczenia. Oczywiście, jak w przypadku wszystkich psów, sukcesy w nauce powinny być nagradzane pieszczotą, pochwałą czy smakołykiem. Oprócz konsekwencji wobec swojego podopiecznego i systematyczności jeszcze odpowiednia motywacja zapewnia sukces wychowawczy w odniesieniu do berneńczyka.
Dla kogo pies rasy berneński pies pasterski?
Berneńczyki idealnie nadają się na pierwszego psa. Są dość łatwe do ułożenia. Najbardziej odpowiedni dla psów tej rasy opiekun to osoba spokojna, zdecydowana, konsekwentna, o zrównoważonym charakterze.
Berneńczyki jako psy stróżujące doskonale odnajdą się w dużych rodzinach z dziećmi, dlatego też często wybierane są jako psy rodzinne. Uwielbiają towarzystwo dzieci. Dobrze się z nimi dogadują, są dla nich wesołymi, chętnymi do zabawy towarzyszami, ale ich duże gabaryty mogą być dla małych dzieci pewnym zagrożeniem.
Nigdy nie zostawiajmy bawiących się z berneńskim psem pasterskim dzieci bez nadzoru. Nigdy też nie pozwalajmy dziecku na samodzielne wyprowadzanie berneńczyka na spacer. Choć to psy bardzo zrównoważone i bez skłonności do pogoni za zwierzętami, są bardzo silne. Trudno przewidzieć wszystkie sytuacje, jakie mogą się zdarzyć w trakcie spaceru- dziecko z pewnością nie utrzyma wyrywającego się berneńczyka.
Psy rasy berneński pies pasterski doskonale dogadują się z innymi psami, nie dają się łatwo prowokować przez zaczepiające je, zwłaszcza małe psy. Dobrze tolerują kocie towarzystwo. Pies nadaje się więc dla rodziny, ale również może być doskonałym towarzyszem dla singli, lubiących aktywnie spędzać czas na długich spacerach. Ze względu na ich gabaryty wolą spacery od intensywnych biegów.
Berneńczyki raczej nie nadają się do ciasnych mieszkań, najlepszy byłby dom z ogrodzonym ogrodem do swobodnego biegania. Berneńczyk to pies potrzebujący nieomal stałej obecności domowników. Pozostawiony na dłużej w samotności tęskni do swojego pana, cierpi z powodu lęku separacyjnego. Może wtedy niszczyć przedmioty.
Żywienie berneńczyków
Karma dla berneńczyków powinna być wysokiej jakości, pełnoporcjowa z dużą zawartością mięsa. Dla szczeniąt powinno podawać się specjalną, dostosowaną do tej fazy rozwojowej karmę. Może być to karma sucha lub mokra.
Dorosły pies pasterski ma inne zapotrzebowanie na składniki odżywcze i witaminy dostaje więc karmę dla psów dorosłych. Najczęściej korzystamy z gotowych karm suchych i karm mokrych. Zwykle podajemy naprzemiennie raz karmę suchą, raz mokrą. Na opakowaniu takich karm jest zamieszczona informacja dotycząca ilości karmy przewidzianej dla psa o określonej masie ciała. Dzienna rację pokarmową rozdzielmy na dwie, trzy lub cztery porcje podawane o określonej porze dnia.
Pamiętajmy, że psy rasy berneński pies pasterski są szczególnie podatne na rozszerzenie i skręt żołądka. Z tego powodu zapobiegawczo podajemy mniejsze porcje jedzenia, ale oczywiście częściej. Pamiętajmy, że pełnoporcjowa karma podawana w odpowiedniej ilości nie wymaga suplementowania. Jeśli zdecydujemy się na dietę Barf lub inne przygotowywane w domu posiłki dla psów tej rasy powinniśmy je suplementować wapniem i witaminami oraz wzbogacać chondroityną. Jest ona substancją wzmacniającą stawy, a dokładniej chrząstkę stawową psów. Dodajemy też olej z łososia między innymi dla dobrej kondycji okrywy włosowej owczarka.
Berneński pies pasterski to zwykle łakomczuch. Starajmy się nie przekraczać ustalonych dziennej diety, bowiem skutki nadwagi jej skutki są groźne dla zdrowia, skracają długość życia i zmniejszają jego komfort. Jeśli decydujemy się na np. nagradzanie psa psimi smakołykami, uwzględnijmy je w dziennej dawce karmy.
Pamiętajmy o zapewnieniu psu nieograniczonego dostępu do świeżej, czystej, zimnej wody. Jeśli pojawiają się problemy żywieniowe, koniecznie udajmy się po poradę do lekarza weterynarii.
Możliwe problemy zdrowotne psów tej rasy
Psy rasy berneński pies pasterski żyją 8- 10 lat. Są odporne na niekorzystne warunki środowiska- niestraszne dla nich mróz i śnieg, ponieważ mają grubą, gęstą okrywę włosową. Długość życia oraz zdrowie zależą od predyspozycji genetycznych, diety, aktywności fizycznej psów.
Najczęstsze choroby berneńskiego psa pasterskiego to choroby nowotworowe. Niektóre choroby nowotworowe mogą mieć uwarunkowania genetyczne, np. histiocytoza, mastocytoma. Około połowa psów tej rasy umiera właśnie z powodu nowotworów. Inna częsta przypadłość to dysplazja stawów biodrowych. Jest to w ogóle jedna z najczęściej występujących chorób ortopedycznych psów, zwłaszcza dużych i olbrzymich ras. Polega na zmianach w stawie biodrowym w wyniku których główka kości udowej nie jest właściwie utrzymywana w panewce. Skutek jest taki, że pojawia się stan zapalny i początkowo dyskomfort, a z czasem zwierzę zaczyna odczuwać silny ból. Ograniczona zostaje możliwość chodzenia i biegania. Choroba może dotyczyć nie tylko stawów biodrowych ale i łokciowych. Skłonność do dysplazji u berneńczyka jest uwarunkowana genetycznie, ale zależy też od innych czynników np. rodzaju ruchu. Dlatego też nie powinniśmy pozwalać szczeniakom na chodzenie po schodach i wzbogacamy dietę o chondroitynę. Ograniczajmy też chodzenie szczeniaka po śliskich powierzchniach. Również skakanie dorosłych psów jak i szczeniąt jest nie wskazane.
Decydując się na kupno szczeniaka berneńskiego psa pasterskiego powinniśmy wybrać polecaną przez Polski Związek Kynologiczny hodowlę. Hodowcy prowadzący takie hodowle przed dopuszczeniem psów do rozrodu wykonują im badania genetyczne. Wspomagają się też wynikami prześwietlenia stawów psów. Tylko psy z poprawnymi wynikami badań są przez hodowców dopuszczane do rozrodu. Szczenięta kupowane w takich hodowlach są droższe, ale mają mniejsze prawdopodobieństwo rozwoju dysplazji stawów i innych chorób uwarunkowanych genetycznie.
Inne choroby częściej zdarzające się u berneńczyków to rozszerzenie i skręt żołądka, młodzieńcze zapalenie kości. Zdarzają się choroby uszu i oczu. Możliwe są też choroby kręgosłupa.
Historia rasy berneński pies pasterski
Berneńczyki wywodzą się z terenu Szwajcarii, z okolic Berna. Przypuszcza się, że ich przodkami były psy wywodzące się od tybetańskich dogów.
Być może przodkowie berneńskich psów pasterskich towarzyszyły legionom rzymskim i dlatego rozpowszechniły się na dużych obszarach Europy. Są też teorie mówiące o tym, że protoplaści berneńczyków żyły jeszcze wcześniej na obszarze dzisiejszej Szwajcarii.
Pewną informacją jest, że długowłose psy pasterskie są bezpośrednimi przodkami berneńczyków. Berneńczyki towarzyszyły pasterzom i serowarom, pilnując stad wypasanych zwierząt, ciągnąc wózki załadowane serami, pilnując obejść gospodarskich. Początkowo berneńczyki nazywane były durrbachlerami. Nazwa wywodziła się od miejscowości Durrbach w Szwajcarii, gdzie tych psów hodowano najwięcej.
Na początku wieku XX powołano Szwajcarski Klub Durrbachlera, a w kilka lat później zmieniono nazwę rasy na- berneński pies pasterski. Od 1913 roku rasa jest uznana przez Szwajcarski Związek Kynologiczny, a w 1907 roku opracowano wzorzec tej rasy. W Polsce zwierzęta rasy berneński pies pasterski są hodowane od 1979 roku.
