Jak zadbać o kota wychodzącego na zewnątrz? Poznaj zagrożenia.

Jesteś właścicielem kota i zastanawiasz się co będzie dla niego lepsze- zostawać w domu, czy wychodzić? Obydwie koncepcje maja plusy i minusy. Duże znaczenie ma rasa oraz indywidualny charakter i temperament kota. Niektóre są szczęśliwe nigdy nie opuszczając znanego sobie terenu jakim jest mieszkanie, inne natrętnie dopraszają się o możliwość wyjścia. Podejmując decyzję o wypuszczaniu kota każdy właściciel powinien zapoznać się z zagrożeniami i korzyściami takiego trybu życia swojego pupila. Każdy opiekun powinien pamiętać, że kot domowy to nie kot dziki i nie powinien wychodzić bez nadzoru i kontroli opiekuna. Żyjące w naszym otoczeniu koty dzikie to po prostu zdziczałe koty domowe.

Zagrożenia dla kota wychodzącego

• łatwość zarażenia się chorobami zakaźnymi takimi jak wirusowa białaczka kotów, koci katar, zakaźne zapalenie otrzewnej, grzybice i wiele innych. Transmisji czynnika zakaźnego sprzyja spotykanie się z innymi kotami, czy po prostu przebywanie w miejscu do którego chory kot przekazał wirusy czy bakterie ( wymioty, mocz, kał, ślina).
• zarobaczenia -zarażenie glistą kocią, tasiemcem, toksoplazmozą jest łatwiejsze przez kontakt z innymi kotami lub ich wydzielinami
• inwazja ektopasożytów- głównie kleszczy i pcheł. Towarzyszy ich obecności na ciele kota groźba chorób odkleszczowych np. babeszjoza, borelioza, anaplazmoza.
• urazy spowodowane pogryzieniem i podrapaniem przez inne koty, psa czy inne zwierzęta. Niebezpieczne mogą być też ptaki drapieżne.
• urazy spowodowane upadkami z wysokości, zawiśnięciem na obróżce, potrąceniem przez samochód, uderzeniami, skaleczeniami przez ostre przedmioty np. potłuczone szkło.
• zatrucia zarówno nieświeżymi resztkami jedzenia znalezionymi na śmietniku, jaki trutką na gryzonie, czy zatrutymi gryzoniami. Niebezpieczne dla kotów są też chemikalia np. resztki farby, olej samochodowy. W środowisku są też liczne rośliny trujące dla kotów np. konwalia majowa czy lilie
• Wychłodzenie  zwłaszcza w przypadku długotrwałego pobytu poza domem  w czasie mrozu, deszczu.
• Uwięzienie np. przypadkowe zamknięcie w garażu czy piwnicy.
• Kradzież i uszkodzenia powodowane przez nieprzyjaznych kotom ludzi

Inne problemy z wychodzącymi kotami

Z wychodzącymi kotami mogą być też inne problemy. W przypadku choroby opiekun prawdopodobnie nie zauważy szybko symptomów chorobowych takich jak biegunka, wymioty. Zwykle zauważa, że kot jest chory przy silnym osłabieniu kota, kiedy rezygnuje on z wychodzenia. Postawienie diagnozy dla kota wychodzącego jest utrudnione przez niepełny wywiad z opiekunem- zwykle nie będzie umiał określić, kiedy pojawiły się objawy choroby i jak są nasilone np. jak często kot się wypróżnia, jaka jest konsystencja kału i czy podczas defekacji wokalizuje. Trudno będzie też od kota wychodzącego pobrać próbki kału i moczu do badania. Także podawanie leków z określoną częstotliwością jest na ogół niemożliwe. Kot oddalił się z domu i nie wiadomo kiedy wróci. Leczenie więc jest mniej skuteczne i się przedłuża. W leczeniu wielu chorób kota terapeutyczne znaczenie ma odpowiednia dieta, Kot leczony np. na niewydolność nerek musi dostawać karmę z ściśle określoną ilością białka. Wspomagające dla leczenia farmakologicznego takiej diety zostaje zniwelowane przekąską z upolowanej myszy. Pamiętajmy też, że wychodzący kot może przechodzić na posesję naszych sąsiadów, Zdarzają się ludzie, którzy nie życzą sobie takich wizyt. Możliwe jest też, że kot na posesji sąsiadów narozrabia np. rozgrzebie jakąś grządkę traktując ją jak kuwetę, albo zniszczy rabatkę roślin ozdobnych moszcząc sobie w nich miejsce na drzemkę. Bywa, że jego obecność na posesji sąsiadów bardzo denerwuje ich psa czy kota. Każdy opiekun odpowiada za swojego kota i jeśli sąsiedzi mają coś przeciwko takim kocim wizytom  postarajmy się, żeby było ich jak najmniej, a za wyrządzone szkody odpowiadamy materialnie. Liczmy się z tym, że nasz wychodzący kot zachwieje naszymi dobrosąsiedzkimi relacjami.

Jak dbać o kota wychodzącego?

Decydując się na wypuszczanie kota z domu na dwór musimy mieć świadomość tych i wielu innych zagrożeń i możliwych problemów. Wobec tego odpowiedzialny opiekun musi spróbować przeciwdziałać przynajmniej części tych zagrożeń. Jak więc dbać o kota wychodzącego

• już małego kociaka uczmy reagowania na swoje imię i przychodzenie na zawołanie. Według powszechnej opinii koty trudno się uczą, ale to nie jest prawdą. To mądre i bystre zwierzęta.
• uczmy kota regularności wychodzenia i powrotów do domu. Koty to na ogół rutyniarze i taki uporządkowany tryb życia im odpowiada
• kot powinien być zachipowany, a chip zarejestrowany w Centralnej Bazie Danych Zwierząt Oznakowanych Elektronicznie. Z bazy tej korzysta większość lecznic weterynaryjnych i hodowców kotów, psów i innych zwierząt. Przy pomocy specjalnego aplikatora umieszcza się pod skórą kota urządzenie z chipem. Jest to dla kota zabieg bezbolesny, powoduje jedynie chwilowy dyskomfort. Chip jest dla kota bezpieczny, niezawodny w działaniu do końca życia kota. Dzięki numerycznemu kodowi pozwala na identyfikację kota.
• Niektórzy właściciele inwestują w lokalizator GPS przyczepiany do kociej obróżki. Działa on na baterie. W pełni naładowana bateria pozwala na działanie GPS przez 10 dni. Lokalizator jest dobrym rozwiązaniem na wypadek zaginięcia czy kradzieży kota. Pamiętajmy, że wychodzące rasowe koty mogą być łakomym kąskiem dla złodzieja ze względu na cenę
• zaopatrzmy naszego pupila w obróżkę. Co prawdą z jej noszeniem wiąże się niebezpieczeństwo zahaczenia i zawiśnięcia kota na płocie czy jakiejś gałęzi. jest to zawsze duże zagrożenie dla życia zwierzęcia. Dlatego musimy wybrać odpowiedni model obróżki. W sprzedaży znajdują się, mające dobre opinie obróżki samorozpinające się pod wpływem szarpnięcia. Przy okazji obróżka taka może być przeciwpchelna i na dokładkę zaopatrzona w elementy odblaskowe. Dodatkowo więc chroni zwierzę przed potrąceniem no i przed inwazją pcheł. Do obróżki dobrze jest przytwierdzić adresówkę ze swoim numerem telefonu , ewentualnie adresem, na wypadek zaginięcia kota.
• opiekun powinien zadbać o zaszczepienie kota przed  niektórymi chorobami. Najpowszechniejsze szczepienia to: szczepionka przeciw kalciwirusowi FCV- powoduje koci katar, czyli wirusowe zapalenie nosa i tchawicy, herperswirusowi FHV-1 - też powoduje koci katar, przeciwko chlamydiozie- bakteryjnej chorobie powodującej zapalenie spojówek, przeciwko panleukopenii, czyli kociemu tyfusowi powodowanemu przez wirus FPV, przeciwko wirusowi FeLV powodującego nieuleczalna białaczkę kocią i przeciw grzybicom. Oczywiście wychodzącego kota szczepimy też sukcesywnie przeciw wściekliźnie. Chronimy szczepionkami swojego pupila, ale też nie pozwalamy na to, aby zarażał inne zwierzęta. 
• Kot wychodzący powinien być wykastrowany, Dotyczy to zarówno kotek jak i kotów. W tym pierwszym przypadku nie musimy obawiać się niechcianego przychówku. Wykastrowanie kota to zabezpieczenie go przed oddalaniem się od domu na długie godziny, czy nawet dni, kiedy poczuje zapach kotki w rui. Instynkt rozrodczy jest tak silny, ze kot nie wraca nawet na posiłki. Wysoki poziom testosteronu - hormonu płciowego produkowanego przez jądra powoduje agresywne traktowanie rywali do krycia kotki, Kocur wdaje się w liczne bójki w których może doznać licznych ugryzień i zadrapań. Zainfekowane przyczyniają się do tworzenia ropni sprawiających wielki ból kotu. Kastracja kocura polega na pozbawieniu go jąder i pozbawieniem kota instynktu rozrodczego. Wykastrowany kocur nie przyczynia się do zwiększania populacji kotów dziko żyjących, no i nie wzbudza agresywnego zachowania wobec innych kotów. Dodatkowo jest chroniony przed chorobami przenoszonymi drogą płciową np. kocim rodzajem AIDS- wirusowym nabytym niedoborem immunologicznym kotów.
• Zadbajmy o właściwe żywienie swojego kota. Mimo, że wychodzące koty mają szanse na upolowanie sobie przekąski, nie zawsze zjadają upolowaną ofiarę. Nie możemy myśleć, że kot wychodzący sam się wyżywi. Opiekun powinien udostępnić kotu odpowiednią karmę. Powinna być to karma zbilansowana, zawierająca wszystkie potrzebne kotu składniki odżywcze w odpowiednich proporcjach. Musi zawierać dużo białka- około 80%, witaminy i sole mineralne. Pamiętajmy, że kot wychodzący zimą jest narażony na działanie niskiej temperatury, ważny jest więc dobry stan jego sierści- musi być gruby  i gęsty podszerstek, a włosy odporne na przemakanie, Dlatego dobrze jest dodawać do karmy olej z łososia, Karma powinna więc być pełnoporcjowa, W zależności od tego co kot bardziej lubi  w codziennej diecie powinno być więcej karmy suchej lub mokrej. Jeśli karmę udostępniamy na zewnątrz, lepiej zdecydować się na karmę suchą- nie wiadomo kiedy kot wpadnie na posiłek, karma mokra szybko robi się nieświeża i nieapetyczna. Pamiętajmy, aby w miejscu dostępnym dla kota zostawiać czystą wodę. Zimą dbajmy o to, aby sprawdzać, czy nie zamarzła i wymieniać sukcesywnie.
• należy umożliwić kotu wejście do domu. Niektórzy ludzie montują drabinki dookienne dla kota, Wracający do domu kot nie czeka przed drzwiami, tylko wchodzi po drabince na parapet np. kuchenny. Jest duża szansa, że właściciel szybko go przypadkiem zobaczy, lub specjalnie spogląda w tym celu przez okno. Niekiedy kot na parapecie ponaglająco, głośno miauczy, żeby reakcja opiekuna była szybsza. Niektórzy ludzie - opiekunowie kotów instalują specjalne klapki komunikacyjne w drzwiach. Pozwalają na swobodne przechodzenie kota z domu i do domu. Aby uniknąć niepożądanych wizyt innych zwierząt można zainstalować w takich kocich drzwiczkach mechanizm zamykający odblokowywany przez magnes zainstalowany w obróżce kota. Bardziej zaawansowane technologicznie modele działają na chip lub czujnik w obroży zwierzęcia. Oczywiście z takich drzwiczek mogą korzystać nie tylko nasze koty, ale mogą być wykorzystywane też przez psa. 
• dla wychodzącego kota który wraca do domu np. w nocy albo kiedy nikogo nie ma w domu powinniśmy przygotować w pobliżu domu schronienie, gdzie będzie mógł poczekać do naszego powrotu. Jest to szczególnie ważne w mroźne dni lub kiedy pada deszcz. Kot będzie miał możliwość w ciepłym, suchym i bezpiecznym miejscu, spokojnie poczekać na powrót ludzi.
• Przygotujmy na zewnątrz domu, ale w zacisznym, zadaszonym miejscu kuwetę. Jest to szczególnie ważne w czasie zimy. Nie jest łatwo kotu na mrozie w zamarzniętej ziemi lub śniegu wykopać dołek WC. Niech więc ma możliwość załatwienia potrzeb fizjologicznych w znośnych warunkach.
• zachęcaj do przebywania w domu. Kot musi wiedzieć, że ma dom i ma dokąd wrócić. W domu powinien mieć swoje legowisko, miski, drapak, zabawki i przyjaznych mu ludzi. Wiedząc, że w domu spotka się z przyjaznym przyjęciem, ciepłymi słowami, głaskaniem, pysznym jedzeniem będzie do niego chętnie wracał. Tu bezpiecznie i w komfortowych warunkach wykona zabiegi pielęgnacyjne, utnie sobie drzemkę. Zwykle wykorzystuje pobyt w domu na okazanie miłości opiekunom i kolejny raz zaznaczenie granic swojego terenu chemicznie- przez pocieranie różnych powierzchni policzkami- wydziela się hormon policzkowy wyczuwany przez inne koty. Z pewnością odświeży też chemiczne oznakowanie swoich opiekunów na znak, że przynależą do niego.
• Jeśli kot jest chory, zatrzymujemy go w domu tak długo jak to jest potrzebne. Wypuszczony chory kot być może znajdzie sobie ustronne miejsc w którym się schowa i nie będziemy mogli go znaleźć np. dla podania leków. Więc choćby usilnie próbował opuścić dom nie pozwalajmy na to do momentu wyzdrowienia i zakończenia rekowalescencji.

Znaczenie wychodzącego kota dla środowiska.

Kot to drapieżnik. Nawet odpowiednio karmione koty maja instynkt łowiecki. I wychodzące koty zwykle polują, Często skutecznie. Nawet nie po to, aby się posilić, ale taka jest siła instynktu. Dla bioróżnorodności naszego środowiska to niedobrze. Koty przyczyniają się do niekiedy drastycznego zmniejszenia populacji drobnych gryzoni- różnych gatunków myszy, nornic, polników, ryjówek. Niszczą też różne gatunki ptaków, w tym znajdujących się pod ochroną. Dla niektórych gatunków niewielkich drapieżców są konkurentami. Jednym z czynników, które doprowadziły do wyparcia w niektórych rejonach żbika była właśnie konkurencja ze strony kotów, zwłaszcza zdziczałych.

Podsumujmy więc jeśli decydujemy się na pozwalanie swojemu kotu na wychodzenie, to decyzję poprzedzamy zapoznaniem się z zagrożeniami jakie na kota czyhają, ale też jakie on stanowi zagrożenie dla środowiska. Poznajemy również w jaki sposób zadbać o swojego mruczka, tak, żeby był zdrowy i bezpieczny.